Năm 2010, cảng Thượng Hải đã vượt qua cảng Singapore trở thành cảng lớn nhất thế giới và duy trì đến ngày nay. Vào 2020, cảng xử lý 43,5 triệu TEU hàng hóa chiếm 1/4 tổng kim ngạch ngoại thương của Trung Quốc.
Cảng Thượng Hải bao gồm một cảng nước sâu và một cảng sông. Nằm ở tỉnh Thượng Hải, Trung Quốc, diện tích 3,691km2 tại cửa sông Dương Tử.
Shanghai International Port Group (SIPG) là công ty quản lý cảng, có 43% vốn nhà nước. Chịu trách nhiệm bảo trì, sản xuất và cho thuê container, cũng như xây dựng, quản lý và vận hành các cơ sở cảng.
Vị trí địa lý
Cảng thượng hải nằm ở giữa đường bờ biển dài 18.000km của Trung Quốc. Nơi sông Dương Tử, được gọi là “đường thủy vàng” chảy ra biển. Nơi đây có thể tiếp cận cả phía nam và phía bắc của Trung Quốc, các đại dương trên thế giới, cũng như lưu vực sông Dương Tử.
Được phục vụ bởi mạng lưới đường bộ, đường sắt kết nối tốt, cùng hệ thống thu gom và phân phối hàng hóa phát triển đầy đủ. Cảng Thượng Hải có điều kiện tự nhiên tuyệt vời và nền kinh tế nội địa mạnh mẽ.
Cơ sở vật chất
Cảng Dương Sơn là cảng nước sâu lớn nhất thế giới, được xây dựng trên các đảo Dương Sơn Lớn và Dương Sơn Nhỏ, được kết nối với đất liền thông qua cây cầu biển lớn nhất thế giới – cầu Đông Hải.
Cảng được xây dựng chủ yếu để phục vụ các tàu độ sâu lớn. 1998, Cơ quan quản lý cảng Thượng Hải, đã kết luận rằng các bến dọc sông Dương Tử không đáp ứng nhu cầu tăng trưởng tương lai. Các cảng ven biển có độ sâu mớn nước tối đa 14,2 mét không thể xử lý các tàu container lớn.
Cuối cùng, Dương Sơn một nhóm đảo nhỏ nằm ở cửa vịnh Hàng Châu đã được chọn làm địa điểm cho một khu phức hợp cảng ngoài khơi khổng lồ. Kết nối với đất liền thông qua cây cầu Đông Hải dài 31,5km.
Kể từ khi xây dựng, cảng Dương Sơn đã ghi nhận lưu lượng container đáng kinh ngạc. Phần thứ tư của cảng là nhà ga hoàn toàn tự động đầu tiên, khánh thành vào tháng 12/2017. Nhà ga này có bảy bến tàu dọc theo cầu cảng dài hai km, có 130 xe không người lái. Nó xử lý hai triệu TEU trong năm đầu tiên hoạt động.
Cảng sông Thượng Hải

Wusoongkou, Waigaoqiao và Yangshan là ba khu vực cảng container chính của cảng Thượng Hải. Các nhà ga container có chiều dài cầu cảng hơn 13km, 43 bến và 156 cần cẩu.
- Khu vực Wusongkou: do Shanghai Container Terminals Company (SCT) quản lý. Nhà ga Zhanghuabang, nhà ga Jungong Road và nhà ga Baoshan là ba nhà ga do SCT điều hành. Các cơ sở do công ty cung cấp bao gồm vệ sinh và quản lý container, lưu trữ và vận chuyển, lưu trữ hàng hóa nội địa và trao đổi dữ liệu điện tử.
- Khu vực Waigaoqiao: do Shanghai Pudong và Shanghai Mingdong điều hành. Shanghai Pudong hoạt động trên diện tích 500.000m2 và có 147 thiết bị và máy móc xử lý container, 36 RTG, mười cần cẩu, 73 xe tải container và 11 xe nâng. Shanghai Mingdong hỗ trợ xử lý, lưu trữ và chuyển container. Ngoài ra còn nhiều công ty khác thực hiện bảo dưỡng, vệ sinh và tháo dỡ container.
- Cảng nước sâu Dương Sơn: do Shanghai Shengdong vận hành. Các hoạt động được thực hiện bởi 34 cần cẩu container và 120 RTG. Cảng có thể xử lý hàng hóa container là 2,2 triệu TEU. Được hỗ trợ bởi các bến trên sông Hoàng Phố. Các biến này hoạt động như trung tâm phân phối đến các khu vực xa xôi. Đóng góp vào sự phát triển của thung lũng sông Dương Tử.
Cảng nước sâu Thượng Hải

Do độ sâu của cảng tại đất liền không đủ. Cảng nước sâu Dương Sơn ra đời với bốn giai đoạn. Cảng nước sâu nằng ở biển Hoa Đông, cách đất liền 30km với một cây cầu dài 32,5km nối liền cảng với đất liền.
- Nhà ga giai đoạn I: khánh thành vào 12/2005, vốn đầu tư 7,5 tỷ đô la. Hoạt động ở độ sâu 16 mét, có năm bến. Phục vụ 3,1 triệu TEU cho năm đầu tiên.
- Nhà ga giai đoạn II: vốn đầu tư 7 tỷ đô la, hoạt động 12/2006. Có bốn bến, phục vụ 2,1 triệu TEU/năm
- Nhà ga giai đoạn III: đi vào hoạt động vào 2008.
- Nhà ga giai đoạn IV: hoạt động vào 12/2017, là nhà ga container tự động lớn nhất, tiên tiến nhất. Xử lý 2 triệu TEU cho năm đầu hoạt động.
Tăng trưởng của cảng Thượng Hải
Kể từ 1990, cảng Thượng Hải đã chứng kiến mức tăng trưởng hàng năm từ 20-40%. Trong khi các cảng Bắc Mỹ và Châu Âu chỉ tăng trưởng khoảng 11%. Sản lượng hàng hóa thông quan Thượng Hải đạt 5,6 triệu TEU năm 2000.
Các chính sách thuận lợi biến Thượng Hải thành trung tâm vận chuyển quốc tế.
Đến 2006, khối lượng hàng hóa đi qua cảng này đã đạt 21,7 triệu TEU, vượt qua tổng lượng của ba cảng hàng đầu Bắc Mỹ cộng lại.
Kể từ 2012, tốc độ tăng trưởng hàng năm chỉ đạt 5%. Ngay cả mức tăng trưởng khiêm tốn này, Thượng Hải vẫn tăng được 11 triệu TEU trong giai đoạn 2007-2016. Năm ngoái, 2023, tổng sản phẩm thông quan là 37,1 triệu TEU, qua đó cũng cố vị thế là cảng container bận rộn nhất thế giới.
Xem thêm:
